In Nederland worden diverse preventieve programma’s aangeboden voor kinderen die met een scheiding geconfronteerd zijn. In die programma’s wordt groepsgewijs stilgestaan bij de impact van een scheiding op het gezin en manieren om hiermee om te gaan. De serie bijeenkomsten voor kinderen is vaak gecombineerd met een aanbod voor de ouders. U vindt hier de beschrijving en kenmerk van Basisprogramma KIES.
Voor alle kinderen en jongeren van gescheiden ouders, kort of lang geleden en ongeacht of er problemen (zichtbaar) zijn. De spel-/praatgroep KIES zijn 8 bijeenkomsten van 1 uur, voor maximaal 10 kinderen, bij voorkeur op de eigen school, of bij maatschappelijk werk, CJG, GGD of andere jeugdhulp instanties. In een groep verkennen zij hun eigen situatie leren van elkaar hoe (nog) beter om te gaan met de gevolgen van de scheiding.
De kinderen en jongeren doorlopen het proces van de scheiding: hoe was het eerst, heb je daar nog herinneringen aan – hoe is het nu, wat maak je mee, wat is moeilijk en fijn voor je – hoe zie je de toekomst, wat heb jij nog nodig. Ze leren hun eigen situatie door middel van werkvormen, handreikingen en tips beter te begrijpen en meer grip te krijgen op hun gevoelens en gedrag en de best haalbare keuzes te maken. De kinderen en jongeren leren (nog) beter te communiceren met hun ouders en met de loyaliteit naar hun ouders om te gaan.
Doel
Het doel is het voorkomen en beperken van sociaal- emotionele problemen, bij kinderen van 4 tot 18 jaar, en het signaleren van situaties waarin een kind niet mag verkeren. Het bieden van een veilige onafhankelijke plek waar het kind zonder loyaliteitsproblemen het eigen verhaal kan doen. Het kind beter inzicht laten krijgen op eigen behoeftes en de eigen probleemoplossende vaardigheden versterken. Het kind weer grip laten krijgen op eigen situatie. En beter zicht op hulpbronnen binnen eigen situatie.
Doelen kind
- Emotionele controle
- Inzicht in eigen emoties en gedrag
- Kennis vergroten
- Inzicht in cognities
- Lichaamstaal/bewust van je lichaam/inzicht in non-verbaal gedrag
- Zelfvertrouwen vergroten/versterken eigenwaarde
- Empathie/inzicht in gevoelens van een ander
- Communiceren over gevoelens
- Probleemoplossende vaardigheden
- Sociale steun/lotgenotencontact
- Loyaliteit
Doelen ouders
- Ouder-kind communicatie
Aanpak
- Groepsaanpak met een duur van 8 weken.
- Kind basisonderwijs: 8 bijeenkomsten van 1 uur.
- Kind voortgezet onderwijs: 4 bijeenkomsten van 1,5 uur.
Onderwerpen die aan bod komen
- Impact van een scheiding
- Communicatievaardigheden
- Problemen
- Conflicten
- Gevoelens
- Gezin
- Aanvullende hulp
Gebruikte werkvormen
- Heldere doelen stellen en monitoring
- Probleem oplossende vaardigheden aanleren
- Positieve aandacht voor het kind (complimenten)
- Modeling (voorbeeldgedrag laten zien)
- Psycho-educatie ouders
- Ontspannende technieken
- Sociale en communicatieve vaardigheden aanleren
Theoretische onderbouwing
Het gedachtengoed van KIES is gebaseerd op:
- Ontwikkelingstheorie Erikson: de reacties van het kind op een levensgebeurtenis worden geïnterpreteerd binnen de ontwikkelingstaken die het kind op grond van zijn leeftijd heeft.
- Ontwikkeltaken Wallerstein: zes (echt)scheidingsgerelateerde extra taken voor kinderen in de periode tussen de actuele scheiding van de ouders en zijn of haar jongvolwassenheid.
- Balans-denken: centraal staat het evenwicht tussen risicofactoren en beschermende factoren in relatie tot het ontwikkelen van problematiek.
- Fasen van rouw: de ontkenningsfase, de protestfase, de desorganisatie fase en de reorganisatiefase.
Er heeft wetenschappelijk effectonderzoek plaatsgevonden bij de Universiteit van Utrecht. Onderzoek heeft aangetoond dat het programma effect heeft. Het programma is door de Erkenningscommissie Interventies erkend als ‘Goed onderbouwd’ en opgenomen in de databank Effectieve jeugdinterventies.
Deskundigheid uitvoerders
Opleiding
Hbo of academisch. Certificaat KIES-Coach, minimaal HBO-vooropleiding en werkervaring in onderwijs, zorg of hulpverlening.
Training
Een training duurt 6 dagdelen met huiswerkopdrachten. Hercertificering is nodig als 4 jaar geen nascholing is gevolgd. Een training kost 1.395 euro excl. BTW en incl. materialen.
Locaties
KIES is landelijk verspreid. De KIES-Coaches zijn te vinden in alle provincies. Kijk voor contactgegevens op www.kiesvoorhetkind.nl.
Aanmelden
Bij de school van het kind, CJG, maatschappelijk werk, GGZ of organisatie die KIES faciliteert. Of bij een KIES-Coach te vinden op www.kiesvoorhetkind.nl.
Niet geschikt als
- er geen toestemming is van beide (gezaghebbende) ouders
Leeftijd:
4 – 18 jaar
Bijeenkomsten:
Basisonderwijs: 8 bijeenkomsten voor kinderen | Voortgezet onderwijs: 4 bijeenkomsten voor kinderen
Setting:
wijkteams, jgz, CJG, ggz, jeugdhulp, school
Locaties in:
Alle provincies