Het is fiscaal gunstig om ieder jaar het vrijgestelde bedrag van de schenkbelasting te schenken. Zo neemt uw vermogen af zonder dat het schenkbelasting kost. Daarbij komt dat over een kleiner vermogen bij uw overlijden minder erfbelasting betaald hoeft te worden door uw erfgenamen. U kunt op verschillende manieren schenken; dat kan door geld over te maken op de rekening van de begunstigde, maar bijvoorbeeld ook schenken zonder dat de portemonnee open moet. Dit laatste wordt een ‘papieren schenking’ genoemd. Deze schenking moet bij de notaris worden vastgelegd en verkleint uw vermogen omdat er een schuld in uw vermogen ontstaat. Hierdoor betaalt u bijvoorbeeld minder inkomstenbelasting over het saldo in box 3 (sparen en beleggen), minder AWBZ-zorgbijdrage en minder erfbelasting. U moet wel jaarlijks een rente over de papieren schenking aan de begunstigde betalen. Voor veel mensen is dit een prettige manier van schenken: je houdt controle over je vermogen maar bespaart wel belasting.
Rente betalen op ‘papieren schenkingen’
Het is mogelijk een geldbedrag te schenken en het geschonken bedrag in de portemonnee te houden. Dit wordt een ‘papieren schenking’ genoemd. Heeft u zo’n schenking al eens gedaan? U moet jaarlijks rente over de schenking betalen. Vóór 31 december 2015 moet de rente over het jaar 2014 betaald worden. Betaalt u de rente niet, dan kunt u met deze schenking geen erfbelasting besparen. En dat is vaak het doel waarmee de schenking is gedaan.
Schenking bij de notaris vastleggen
Het vastleggen van een schenking bij de notaris heeft verschillende voordelen. Daarom doen veel ouders dat. Door de akte staat namelijk vast welk bedrag er precies is geschonken. En als niet alle kinderen hetzelfde bedrag geschonken hebben gekregen of de schenking als een voorschot op de erfenis moet worden gezien. Veel ouders kiezen er ook voor om in een akte vast te leggen dat de schenking voor het eigen kind is en niet met een partner gedeeld mag worden bij een echtscheiding van dat kind.
Tip
1 januari 2016 is de volgende peildatum voor de berekening van de belasting in box 3. Als u minder vermogen heeft in box 3, omdat u heeft geschonken, heeft dat direct invloed op hoeveel belasting u over uw box 3-vermogen moet betalen. Daarom is het handig om uw voorgenomen schenking vóór 31 december 2015 uit te voeren.
Dit zijn de tarieven voor de schenkbelasting en de vrijstellingen voor 2015:
Vrijstelingen voor kinderen:
5.277 euro jaarlijks
25.322 euro eenmalig aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar of met een partner in die leeftijdscategorie
52.752 euro eenmalig aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar (of met een partner in die leeftijdscategorie) voor de eigen woning of een studie (verschillende voorwaarden waaraan moet worden voldaan)
Vrijstellingen voor overige verkrijgers:
2.111 euro (jaarlijks)
De tarieven voor de schenkbelasting:
deel van de belaste verkrijging in euro’s partner of kinderen andere afstammelingen dan kinderen overige verkrijgers
0 tot 121.295 euro 10% 18% 30%
121.296 en hoger 20% 36% 40%
Wist u dat familieleden met wie u geen contact meer heeft, van u kunnen erven? Als u ze niet heeft uitgesloten in uw testament, kunnen ze in bepaalde situaties van u erven. De wet heeft erfgenamen, degenen die van u erven, in vier groepen ingedeeld. In de eerste groep erven de partner met wie u bent getrouwd of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan en de kinderen. Als u niet getrouwd bent en ook geen kinderen heeft, dan erven de ouders, broers en zussen (groep 2). Als een broer of zus eerder is overleden dan erven zijn of haar kinderen/kleinkinderen het deel van de overleden broer of zus. In groep 3 en 4 komen verdere familieleden aan bod, zoals grootouders en overgrootouders.
Belastingplan 2016: schenken voor de eigen woning
Afgelopen woensdag is het Belastingplan 2016 door de Tweede Kamer aangenomen. Of de Eerste Kamer ook vóór het Belastingplan stemt, weten we pas half december. In het Belastingplan is de herinvoering van de eigenwoningschenking opgenomen. Deze schenking houdt in dat iedere Nederlander vanaf 1 januari 2017 aan iemand die tussen de 18 en 40 jaar is een belastingvrije schenking mag doen van maximaal 100.000 euro. De begunstigde van die schenking moet die investeren in een eigen woning, door bijvoorbeeld een woning te kopen of af te lossen op de hypotheek. Als er bijvoorbeeld wordt geschonken voor de aflossing op de hypotheek of een verbouwing hoeft de 100.000 euro niet in één jaar te worden opgemaakt, maar mag die ook over drie jaar worden ‘uitgesmeerd’. Hier zijn wel voorwaarden aan verbonden. Wij kunnen u daarover adviseren.
Ouders hoeven niet te wachten tot 2017 om hun kind een schenking te doen voor de eigen woning. Zij kunnen namelijk in 2015 of 2016 al schenken.
Vrijstelling erfbelasting voor mantelzorgende kinderen vervalt
Er gaat wat veranderen in de erfbelasting voor kinderen die samen wonen met een ouder voor wie zij zorgen. Vanaf 1 januari 2016 vervalt namelijk de ‘mantelzorgvrijstelling’ in de erfbelasting. Als er sprake is van een overlijden vóór die datum en de mantelzorger heeft in 2014 nog het mantelzorgcompliment gehad, dan kan de mantelzorger (als hij/zij aan de voorwaarden voldoet) in aanmerking komen voor een grotere vrijstelling voor de erfbelasting.
Wij hebben er meerdere malen bij de staatssecretaris van Financiën op aangedrongen te kijken welke regeling er vanaf 2016 voor ervende mantelzorgers kan komen. Ook Tweedekamerleden hebben zich daarvoor ingezet. De staatssecretaris zegt drie regelingen te hebben onderzocht maar dat deze te veel geld kosten of niet uitvoerbaar zijn. Voorlopig lijkt er dus geen vrijstelling voor ervende mantelzorgende kinderen te komen.
Lot huisdieren vaak onzeker na overlijden of scheiding baasjes
Meer dan de helft van de huishoudens in Nederland heeft een huisdier. Zij beschouwen hun huisdier vaak als een lid van het gezin. Maar hoe het verder moet met hun huisdier na hun overlijden of scheiding, weten ze niet. Uit een peiling van Netwerk Notarissen onder 700 huisdierenbezitters blijkt dat meer dan de helft van hen niks geregeld heeft voor de verzorging van hun huisdier als ze dat zelf niet meer kunnen, of als ze gaan scheiden. “Misschien staan mensen er onvoldoende bij stil dat hun huisdier hen kan overleven of dat het dier een strijdpunt in een scheiding kan worden”, zegt Lucienne van der Geld, juridisch directeur van Netwerk Notarissen. “Wij willen mensen hiervan bewust maken.”
Huisdierenclausule
Uit de peiling van Netwerk Notarissen blijkt dat veel baasjes niet de stap zetten om iets te regelen voor hun huisdier als ze zelf niet meer voor het dier kunnen zorgen. Maar veel baasjes (62%) zouden dat wel willen. Ze willen graag iemand aanwijzen die voor het huisdier moet zorgen als zij dat zelf niet meer kunnen. Ruim een kwart zou daarvoor ook geld ter beschikking willen stellen.
Van der Geld legt uit: “In een testament kan iemand worden aangewezen voor de verzorging van het huisdier. Ook kan een geldbedrag worden toegekend. We noemen dit ook wel de huisdierenclausule. Je moet er wel rekening mee houden dat degene die dat geld voor de verzorging krijgt, daar vaak belasting over moet betalen. De verzorging van een paard bijvoorbeeld kan flink in de papieren lopen. Over zo’n bedrag moet erfbelasting worden betaald omdat maar 2.000 euro vrij van erfbelasting is als het niet om familie gaat.”
Levenstestament
Als u ouder wordt, of door een ziekte niet meer voor uw huisdier kunt zorgen, hoe wordt er dan voor uw huisdier een goed onderdak gevonden? Veel mensen maken bij de notaris een levenstestament (ook wel ‘algemene volmacht’ genoemd) voor als zij door ziekte of een andere reden niet meer voor zichzelf kunnen zorgen of zelf hun beslissingen niet meer kunnen nemen. Van der Geld licht toe: “Met een levenstestament kan een vertegenwoordiger worden aangewezen die beslissingen voor u neemt als u dat zelf niet meer kunt. In het levenstestament kan ook een huisdierenclausule worden opgenomen. Hiermee kunt u een verzorger voor uw huisdier aanwijzen en instructies over de verzorging opnemen.”
